Lễ vía bà Thiên Hậu Hội An là một lễ tục truyền thống của cộng đồng Hoa thương tại phố cổ Hội An. Đây được xem là một nét văn hóa đặc sắc độc trên miền đất cổ muôn màu muôn vẻ. Cùng Blogdulich.edu.vn tìm hiểu xem lễ hội này có gì mà thu hút du khách đến vậy nhé!
1 Câu chuyện về sự ra đời của lễ vía bà Thiên Hậu Hội An
1.1 Nguồn gốc ra đời của lễ hội
Lễ lệ này có nguồn gốc từ tín ngưỡng của những thương buôn người Hoa, bởi ngày trước họ thường dùng thuyền buồm vượt biển, bôn ba khắp nơi để buôn bán, trao đổi hàng hoá. Trên đường vượt biển đầy nguy hiểm, người ta gặp không ít thiên tai sóng gió, nhưng kỳ lạ thay mỗi khi gặp phải tai ương trên đường, họ thường được một vị nữ thần cứu vớt, đó là Thiên Hậu Thánh Mẫu, nên tàu bè thoát nạn, thuận buồm xuôi gió.
Bà Thiên Hậu có gốc tích tại Phúc Kiến (Trung Quốc). Bà sống vào đời Tống, tương truyền rằng năm 16 tuổi, bà nhặt được Thiên thư từ một giếng cạn, sau đó biết được mọi thần thông biến hóa, có tài đoán mưa gió bão lụt nên bà trở thành người cứu nhân độ thế cho ngư dân. Sau khi mất, hồn bà vẫn linh hiển. Sự hiển linh của bà Thiên Hậu đã cứu giúp nhiều ghe thuyền gặp nạn trên biển. Vì vậy bà được tôn thờ như một vị thánh, là đấng linh thiêng. Nữ thần Thiên Hậu luôn giúp đỡ phù hộ an toàn trên con đường gian truân vượt sóng gió biển khơi, tìm về phía Nam lập nghiệp của tổ tiên của người Hoa Việt Nam. Sau đó còn tiếp tục độ trì họ trong việc định cư, ổn định cuộc sống nơi đất mới cho đến nay.
Bà Thiên Hậu là đại diện cho sự cứu nhân độ thế của ngư dân Hội An
1.2 Ý nghĩa của lễ vía bà Thiên Hậu Hội An
Lễ hội được tổ chức nhằm tạo điều kiện tăng cường tình đoàn kết, gắn bó của hai dân tộc Hoa Việt nhiều hơn, trở thành một nét văn hóa chung của dân tộc Việt Nam. Đây còn là đại diện cao nhất cho tinh thần dung hợp nét văn hóa Việt Hoa từ ngày xưa và cứ thế duy trì phát triển cho đến tận bây giờ.
2 Thời gian và địa điểm tổ chức lễ hội
Lễ hội do cộng đồng Hoa kiều sinh sống ở Hội An tổ chức tại Hội quán Phúc Kiến, hội quán Ngũ Bang hay Hội quán Phước Lộc Thiên (Hội An) vào ngày 23 tháng 3 âm lịch hàng năm, để tưởng nhớ, suy tôn Bà Thiên Hậu.
Cổng tam quan của Hội quán Phúc Kiến – nơi tổ chức lễ vía bà Thiên Hậu Hội An
Tượng bà Thiên Hậu thánh mẫu được đặt trong hội quán
3 Lễ vía bà Thiên Hậu có gì đặc sắc
3.1 Phần lễ
Lễ hội bao gồm nhiều nhiều nghi thức cúng tế, trong đó, có có tắm tượng. Người dân cho rằng, nghi thức này như phủi đi những lớp bụi thời gian, thay xiêm y mới. Đây được gọi là lễ mộc dục: dùng nước sạch, khăn mới lau chùi bụi bám vào tượng, thay áo choàng và đeo đồ trang sức. Tiếp theo là tổ chức cúng chay. Lễ vật cúng tế bao gồm những thứ được coi là tinh hoa trong lương thực của người dân như: kim trư hay còn hiểu là heo quay, bộ tam sên là cá, thịt, trứng, bánh bao Phúc Kiến, bún xào Phước Kiến, đồ vàng mã, vịt tiềm bát bửu, hoa quả tươi, hương đèn mới…
Buổi lễ bắt đầu diễn ra vào buổi sáng, từ 9 giờ đến 10 giờ, khởi động ba hồi chuông trống ngân nga du dương vang vọng ra xa. Bạn sẽ được chứng kiến khung cảnh trang nghiêm của những người tham gia lễ hội. Họ xếp hàng tuân thủ theo thứ tự hàng ngũ trước điện bà Thiên Hậu, người lớn tuổi, có vai vế và kinh nghiệm chức tước đứng đầu phía trước để kiểm tra lễ vật được bày và đọc tế văn. Sau đó con cháu và du khách xếp hàng để dâng hương, 3 lần quỳ lạy, cầu nguyện xin bà, xin lộc, xin xăm. Xong buổi lễ, người ta sẽ cắm một con dao lên con heo quay và cho thêm một ít muối. Cuối cùng là tiệc chiêu đãi của người dân và khách ghé thăm.
Lễ vật cúng tế được trưng bày trang trọng và đầy đủ
3.2 Phần hội
Sau phần lễ truyền thống sẽ là phần hội có múa lân, các hoạt động văn hóa, nghệ thuật. Trong hội quán rộng rãi, được trang hoàng rực rỡ, con cháu và du khách thập phương tham dự đông vui.
4 Hình ảnh và video đặc sắc về lễ hội
Người dân từ khắp nơi đổ xô về tham dự lễ vía bà Thiên Hậu Hội An
Toàn bộ quá trình và các hoạt động của lễ hội được ghi lại tại Hội quán Phước Lộc Thiên
Lễ vía bà Thiên Hậu Hội An là một lễ hội tâm linh, đại diện cho ngư dân Hội An và sự gắn kết của hai dân tộc Hoa Việt. Nếu có dịp, hãy đến mảnh đất này để trải nghiệm hay chiêm ngưỡng sự tôn nghiêm, kính trọng của người dân Hội An với các vị thần linh cũng như học hỏi sự đoàn kết của người dân nơi đây nhé!
