Bánh đậu xanh trái cây hay còn gọi là bánh hoa quả là một món ăn chơi không riêng gì của Huế nhưng khi lạc vào mảnh đất Cố đô thì mang thêm chút tinh tế, cầu kỳ và đặc biệt. Lấy cảm hứng từ những loại trái cây trong vườn, được chế biến qua bàn tay khéo léo của người phụ nữ Huế, bánh đậu xanh trái cây ra đời vừa ngọt thơm, dịu nhẹ làm đẹp lòng biết bao người thưởng thức.
1 Giới thiệu về bánh đậu xanh trái cây
Không phải ngẫu nhiên khi nhắc đến xứ Kinh kỳ, nhiều người chợt nghĩ ngay tới các món bánh như bánh nậm Huế, bánh bột lọc Huế, bánh cuốn tôm chua Huế…. Bởi tất cả đều được làm bằng chính sự công phu, cầu kỳ, tỉ mỉ trong từng khâu chuẩn bị. Trong đó bánh đậu xanh trái cây mang đậm nét ẩm thực cung đình hòa chút thi vị sắc màu thiên nhiên làm say lòng biết bao người thưởng thức.
Bánh đậu xanh trái cây có nguồn gốc từ nền ẩm thực cung đình Huế. Món ngon Huế này được người dân nơi đây gọi với danh xưng là bánh “quý tộc” bởi những nghệ nhân phải tốn nhiều công sức để làm nên một chiếc bánh. Trước kia, bánh đậu xanh trái cây thường chỉ dùng tại các yến tiệc của Vua chúa ở Hoàng Cung hoặc trong mâm cỗ gia đình quan lại và quý tộc vào các dịp lễ.
Nguyên liệu làm món bánh đậu xanh trái cây vô cùng đơn giản với nguyên liệu chính là đậu xanh đãi vỏ, bột rau câu cùng một ít rau củ quả tạo màu trang trí. Tuy nhiên ngược lại với khâu chuẩn bị nguyên liệu, công đoạn làm bánh lại đòi hỏi sự tỉ mẫn, tính sáng tạo của mỗi nghệ nhân để cuối cùng cho ra thành phẩm là những “phiên bản” trái cây thu nhỏ. Khiến ai có dịp ngó qua một lần đều khó kiềm được xuýt xoa, mê mẩn trước vẻ đẹp tinh tế trong món bánh này.
Bánh đậu xanh trái cây có nguồn gốc từ nền ẩm thực cung đình Huế và thường chỉ dùng tại các yến tiệc của Vua chúa thời xa xưa
Lần đầu tiên nhìn thấy món bánh đậu xanh trái cây, chắc chắn nhiều người phải xuýt xoa vì bánh gì mà đẹp thế. Thậm chí có người còn buột miệng tự hỏi không biết đây là đồ ăn hay đồ chơi vì chiếc bánh giống hệt như những trái cây mini, lại có màu sắc rất bắt mắt. Bánh vừa đẹp mắt, vị ngon, lại mang ý nghĩa giá trị tinh thần lâu đời nên đến tận ngày nay, bánh trái cây đậu xanh vẫn là món ăn quen thuộc đối với người dân xứ Huế nói riêng và miền Trung nói chung.
Không như bánh đậu xanh thông thường để màu vàng nguyên thủy của đậu, bánh đậu xanh trái cây sẽ được bao một lớp rau câu rồi cuối cùng là một lớp màu thực phẩm tự nhiên để bảo quản và tạo hình giống trái cây chân thật nhất.
Vì đặc trưng là làm từ đỗ xanh nấu nên món bánh ẩm, mềm hơn bánh đậu xanh thường rất nhiều. Cũng vì thế bánh tốn nhiều công bảo quản. Thường mỗi mẻ bánh sau khi hoàn thành chỉ để được chừng 3 – 4 ngày và luôn cần để chỗ thoáng mát.
Tùy vào mỗi loại trái cây mà người làm bánh có thể phối màu sao cho thật sống động và đẹp mắt
2 Bánh đậu xanh trái cây được tạo nên qua bàn tay tài hoa của những nghệ nhân
2.1 Công đoạn làm bánh đậu xanh trái cây vô cùng tỉ mỉ
Để có thành phẩm một chiếc bánh đậu xanh trái cây đẹp mắt đòi hỏi phải trải qua nhiều công đoạn khác nhau. Đậu xanh được chọn lọc kỹ rồi đem ngâm vào nước nóng, đãi cho bung vỏ lụa để lấy phần nhân, đem nấu chín rồi xay nhuyễn. Nêm nếm đường theo định lượng có sẵn vào hỗn hợp đậu vừa xay, quấy đều tay trong lúc nấu khoảng 4 tiếng đồng hồ để hỗn hợp này có độ ẩm vừa phải dễ dàng cho việc tạo hình thù của nhiều loại quả khác nhau.
Sau khi nhào nặn thì vo tròn từng viên, lấy que gỗ xiên vào đầu bánh rồi nhúng vào hỗn hợp rau câu không đường để tạo lớp bảo vệ trước khi tô màu. Sau cùng, để cho ra chiếc bánh trái cây hoàn chỉnh thì dùng các phẩm màu tự nhiên tô lên sao cho giống thật như các loại trái cây. Mang mẻ bánh đó đi sấy khô khoảng 5 – 6 tiếng để thuận tiện trong việc lên màu bánh.
Để có thành phẩm một chiếc bánh đậu xanh trái cây đẹp mắt đòi hỏi phải trải qua nhiều công đoạn khác nhau
2.2 Tạo hình sống động, đẹp mắt
Tùy vào mỗi loại trái cây mà người làm bánh có thể phối màu sao cho thật sống động và đẹp mắt. Đó chính là sự pha trộn của nhiều màu sắc. Nếu công đoạn chuẩn bị nguyên liệu và tạo hình mất nhiều thời gian thì việc tạo màu sắc cho bánh đòi hỏi sự cẩn thận, tỉ mỉ.
Để tạo màu sắc bắt mắt mang hương vị trái cây cho bánh, những nghệ nhân tài hoa thời xưa tận dụng một số loại màu có sẵn trong thiên nhiên. Chút hồng tím từ củ dền, sắc cam của cà rốt, xanh cốm từ củ dứa, ánh vàng tươi từ củ nghệ và vô số cách tạo màu tùy vào cảm hứng sáng tạo hay nguyên liệu sẵn có.
Từ bước chuẩn bị đến khâu tạo hình cho ta thấy được sự tài hoa của những nghệ nhân nơi đây
Bánh đậu xanh trái cây hoàn chỉnh phải đạt yêu cầu về thị giác với bề ngoài bóng, màu sắc tươi tắn. Chiếc bánh ngon, không chỉ khiến người mê vì đẹp mà khi ăn, còn phải có sự hòa quyện giữa vị ngọt bùi của đậu xanh và độ dẻo dai của lớp rau câu bên ngoài.
Quả nhiên chỉ khi tận mắt quan sát quá trình làm bánh đậu xanh trái cây, từ bước chuẩn bị đến khâu tạo hình, ta mới thấy được sự tài hoa của những nghệ nhân nơi đây. Hương thơm đậu xanh lan tỏa cùng vị béo ngậy, vỏ đông sương dẻo dai và vị đường ngọt thanh khiến bất cứ ai thưởng thức đều phải xiêu lòng trước những chiếc bánh đậu xanh trái cây tí hon, xinh xắn.
Những chiếc bánh đậu xanh nhỏ bé xinh xắn được tạo nên bỏi bàn tay tài hoa của những nghệ nhân xứ Huế
3 Những chiếc bánh tuổi thơ của người dân xứ Huế
Giống như tò he, bánh đậu xanh trái cây như lưu giữ một phần hồn kí ức tuổi thơ của biết bao thế hệ lớn lên trên mảnh đất Cố đô. Cả tuổi thơ của người dân nơi đây gói gọn vào những miếng bánh đậu xanh trái cây ngộ nghĩnh. Cứ hễ cuối tuần được mẹ dẫn đi chợ là lại đòi mua bánh này. Đến khi cầm được trên tay thì lại tiếc nuối không muốn ăn vì quá đẹp.
Dù là món ăn chơi nhưng bánh đậu xanh trái cây lại đầy dinh dưỡng. Với nhân đậu xanh cực kỳ tốt cho sức khỏe, có tác dụng thanh nhiệt phù hợp với mọi người, đặc biệt là trẻ em và người cao tuổi. Ngày nay tại Huế xuất hiện nhiều món ăn vặt khác nhau nhưng bánh đậu xanh trái cây vẫn nghiễm nhiên trường tồn qua bao năm tháng.
Giống như tò he, bánh đậu xanh trái cây như lưu giữ một phần hồn kí ức tuổi thơ của biết bao thế hệ
Du khách đến Huế có thể tìm mua loại bánh này tại chợ Đông Ba hay không gian văn hoá Lục Bộ với mức giá từ 20.000 VNĐ – 30.000 VNĐ. Chỉ cần nhìn thôi cũng đủ thấy những chiếc bánh đậu xanh trái cây hấp dẫn đến mức nào. Để rồi khi ăn vào, thực khách sẽ bị mê mẩn bởi những chiếc bánh khoác trên mình hình thù đẹp mắt, màu sắc bóng loáng.
Nhấp một miếng trà đắng, cắn một miếng bánh ngon. Rồi từ từ cảm nhận ngay sự tan chảy nhân đậu mềm mịn trên đầu lưỡi, kế đến là độ giòn tan từ rau câu khiến cho ai ai thưởng thức cũng đắm chìm trong vị ngon, ngọt đặc trưng của món bánh truyền thống cung đình Huế thuở nào.
Du khách đến Huế có thể tìm mua loại bánh này tại chợ Đông Ba hay không gian văn hoá Lục Bộ với mức giá phải chăng
Bởi vì chế biến vô cùng kì công và đòi hỏi sự tài hoa của người nghệ nhân nên hầu như hiện tại còn khá ít gia đình ở Huế giữ nghề làm món bánh đậu xanh trái cây này. Tuy nhiên nếu có dịp ghé đến xứ Huế mộng mơ, bạn đừng quên tìm địa chỉ thưởng thức và mua về làm quà cho người thân, bạn bè. Chắc chắn đó sẽ là đặc sản vô cùng ý nghĩa của mảnh đất Cố đô dành tặng cho mỗi du khách ghé đến nơi đây. Xem thêm kinh nghiệm đi Huế tự túc để khám phá nhiều món ăn hấp dẫn khác khi tham quan xứ Huế bạn nhé!
