Cá Niêng là đặc sản của người dân huyện Đăk Glei, tỉnh Kon Tum. Loài cá này thường chỉ xuất hiện vào thời điểm xuân hè tại các con sông, suối, dưới những cánh rừng già, nhiều ghềnh đá. Còn chần chờ gì nữa mà không theo chân chúng mình để rải bước đến du lịch Kon Tum để tìm hiểu về món ăn này nha!
1 Cá Niêng xuất hiện vào mùa nào?
Cá Niêng thông thường chỉ xuất hiện vào thời điểm mùa xuân chuyển giao sang mùa hè. Thời tiết lúc này ở Kon Tum vừa se lạnh, nắng ấm áp hơn một chút. Do đó, bạn có thể thực hiện một chuyến đi du lịch chiêm ngưỡng vẻ đẹp rừng thông Măng Đen, trèo đèo lội suối bắt cá Niêng rồi nướng tại chỗ. Chắc chắn đi du lịch Kon Tum mùa cá Niêng sinh sôi nở rộ sẽ mang đến cho bạn nhiều hoạt động thú vị.
Theo chia sẻ của đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống ở đây từ lâu cho biết, loài cá này xuất hiện nhiều nhất ở các con sông, suối của huyện Đăk Glei, tỉnh Kon Tum. Chúng thường ẩn nấp một cách khôn khéo trong các khe suối, hốc đá. Nếu muốn bắt được cá, mọi người thường dùng mồi để câu chứ không thể dùng lưới để bẫy cá. Do đó, quá trình câu được cá Niêng khó khăn và tốn nhiều thời gian. Khi đến Kon Tum du lịch dài ngày, bạn có thể thử trải nghiệm câu cá và thưởng thức chúng ngay tại chỗ. Thú vui tao nhã này vừa giúp bạn có thể tịnh tâm suy nghĩ về cuộc sống của mình và thưởng thức hương thơm đặc trưng núi rừng Tây Nguyên.
Động vật này không ăn tạp nên mồi câu cũng đều phải chuẩn bị kĩ lưỡng theo từng mùa. Đặc biệt, từ tháng 11 đến tháng Chạp, đây là thời điểm cá Niêng không xuất hiện nhiều cho nên mọi người đi câu thường dùng trùn chỉ để làm mồi. Trùn chỉ là thức ăn hấp dẫn cá Niềng nhất vào mùa đông. Gần sang hè, mọi người lại dùng bọ đá hoặc sâu xanh để làm mồi. Theo kinh nghiệm đi câu của người dân địa phương hoặc các bạn đến đây du lịch, mép cá Niêng rất mỏng. Chính vì thế, khi cá đã bén mồi mà người câu lại giật mạnh có thể sẽ làm rách môi cá. Lúc này, theo phản xạ chúng sẽ rớt xuống suối trở lại. Như vậy, quá trình đi câu của bạn thất bại và quay trở lại vạch xuất phát.
Cá Niêng thường xuất hiện nhiều nhất ở các con sông, suối của huyện Đăk Glei, tỉnh Kon Tum. Chúng thường ẩn nấp một cách khôn khéo trong các khe suối, hốc đá
2 Vẻ đẹp bóng bẩy của cá Niêng
Cá Niêng có vẻ ngoài bóng bẩy, xinh đẹp. Nhìn bề ngoài, cá Niêng có phần thân thuôn thuôn, tròn trịa như cá chép. Khi cá Niêng vùng vẫy trong làn nước và ánh mặt trời chiếu xuống, vảy của chúng lại ánh lên một vẻ lấp lánh như cá diếc. Vẻ đẹp này khiến mọi người dễ dàng nhận ra khi chúng ở dưới nước.
Cá Niêng còn có tên gọi khác là cá Niên, cá Mác và cá Sỉnh Cao. Tuy theo mỗi vùng mà loại cá này lại có tên gọi khác nhau. Tuy nhiên, dù ở vùng nào thì cá Niêng cũng nổi tiếng là đặc sản Kon Tum được nhiều người yêu thích. Đối với bà con đồng bào dân tộc thiểu số, cá Niêng không hề to lớn như các loại cá khác.
Khi bước vào giai đoạn trưởng thành, cá Niêng chững lại và không phát triển nữa. Chính vì vậy, cá Niêng trưởng thành chỉ to hơn bàn tay của người lớn một xíu thôi. Tuy nhiên, nguồn dinh dưỡng từ thịt của loài cá này mang lại chắc chắn sẽ khiến mọi người phải trầm trồ.
Khi thưởng thức, mọi người thích ăn bộ xương của cá Niêng hơn. Vốn dĩ xương cá Niêng được mọi người yêu thích là vì nó cứng. Chính vì vậy, cá Niêng dù được chế biến món nào đi nữa thì xương của nó vẫn như vậy. Lý do lớn nhất để cá Niêng có được bộ khung xương cứng như vậy là vì chúng thường bơi ngược dòng nước. Không những thế, thịt của chúng chắc chứ không hề bở.
Đặc biệt đối với những bạn không thích ăn đồ thủy hải sản vì không ngửi được đồ tanh thì chắc chắn sẽ rất thích thú khi thưởng thức cá Niêng. Cá Niêng chỉ ăn rêu, rong tảo bám quanh gờ đá nên ruột chúng rất sạch, do đó chúng hoàn toàn không có mùi tanh. Cá Niêng có mùi thơm ngọt tinh khiết và có nhiều chất dinh dưỡng tốt cho sức khỏe.
Cá Niêng có vẻ ngoài bóng bẩy, xinh đẹp. Nhìn bề ngoài, cá Niêng có phần thân thuôn thuôn, tròn trịa như cá chép
3 Cách thưởng thức cá Niêng thơm ngon đặc trưng
3.1 Cá Niêng nướng than
Cá Niêng nướng được biết đến là món ăn dân dã của đa số bà con đồng bào dân tộc thiểu số. Quay trở lại cơm mưa chiều tháng 6, còn điều gì tuyệt vời hơn khi bạn may mắn được tránh mưa trong một nhà người dân ở đó. Trong chuyến du lịch 1 ngày ở Kon Tum vào thời điểm mùa hè, chắc chắn bạn sẽ bắt gặp một cơn mưa rào ở đó. Khi dừng chân tại một căn nhà sàn nhỏ ở Kon Tum, người dân sẽ mời bạn thưởng thức cá nướng.
Cá Niêng nướng đặc sản vừa bắt ngoài suối về và được làm sạch ruột. Vì loại cá này có rất nhiều chất dinh dưỡng, thịt thơm, cho nên người nấu không cần phải tầm ướt phức tạp. Khi đó, bạn chỉ cần xuyên nguyên thân cá vào thanh tre rừng vớt mỏng là có thể đặt lên bếp than hồng rực đang rực lửa rồi. Khi chín, cá Niêng vàng rộp, mỡ chảy xèo xèo, khói bay nghi ngút và tỏa ra mùi thơm cực kỳ hấp dẫn.
Khi thưởng thức cá Niêng, bạn không nên quên chấm muối. Vì khi kết hợp hòa quyện lại với nhau, cá nướng mang đến cho người trải nghiệm vị béo, dai, giòn của thịt, ngọt từ xương và vị đắng của nội tạng cá. Các hương vị này hòa quyện lại với nhau, khiến ai ăn một lần đều phải mê mẩn về nó.
Cá Niêng nướng được biết đến là món ăn dân dã của đa số bà con đồng bào dân tộc thiểu số. Vì vậy, khi dừng chân tại một căn nhà sàn nhỏ ở Kon Tum, người dân sẽ mời bạn thưởng thức cá nướng.
3.2 Gỏi cá Niêng
Tiếp theo, món ăn quen thuộc của đồng bào sinh sống ở khu vực Bắc Tây Nguyên đó là gỏi cá Niêng. Vào mùa mưa, trên những con suối Đăk Glei, loại rau dớn quen thuộc ở miền núi mọc rất nhiều. Do đó, họ đã sử dụng nguồn nguyên liệu có sẵn này để sáng tạo ra món gỏi. Gỏi cá Niêng không khó để tìm nguyên liệu. Món ăn này vừa chế biến đơn giản mà lại không tốn nhiều thời gian, do đó, gỏi cá Niêng rau dớn luôn làm hài lòng những thực khách khó tính nhất.
Khi làm gỏi, người nấu chỉ cần dùng ngọn của rau dớn. Tuy nhiên, rau này phải được luộc chín, sau đó trộn đều với gia vị. Như vậy, rau dớn mới đảm bảo sức khỏe và hương vị tươi ngon của rau. Để thêm khẩu vị cho món gỏi, mọi người thêm chút đậu phộng rang vào món ăn.
Không giống như các loại cá sống ở sông, suối khác như cá trắm hay cá mè, cá Niêng chỉ to hơn bàn tay người lớn một xíu. Tuy nhiên, nguồn dinh dưỡng từ thịt của loài cá này mang lại chắc chắn sẽ khiến mọi người phải trầm trồ
3.3 Lẩu cá Niêng măng chua
Chưa dừng lại ở đó, khi các món ăn của cá Niềng ngày càng nổi tiếng, mọi người lại chinh phục một tác phẩm ẩm thực mới. Lẩu cá Niêng kết hợp với măng chua là món ăn sẽ khiến bao thực khách thích thú. Khi bạn đã thưởng thức quá nhiều món ăn đến từ thịt của núi rừng như dế chiên Kon Tum, chuột Ngọc Linh… thì lẩu cá Niêng măng chua sẽ giúp bạn dung hòa vị giác của mình trong hành trình khám phá vùng đất Tây Nguyên này.
Khi nấu lẩu, cá được làm sạch, mổ bụng và giữ nguyên ruột cá. Bạn nên nấu măng nứa, măng le vừa mới nhú thì khi nấu lẩu mới thơm ngon và giòn hơn. Không những thế, bạn nên thêm ít lá me chua, lá giang, vài quả cà chua, ít rau ngổ, ngò gai… các loại rau này sẽ giúp món ăn của bạn thêm ngon và hấp dẫn hơn gấp nhiều lần. Lẩu cá Niêng chỉ khi được ăn nóng, khói nghi ngút thì người ăn mới có thể cảm nhận được hương vị ngọt thanh từ cá, đắng của măng và cay của tiêu ớt.
Cá Niêng còn có thể nấu được món lẩu măng chua và nấu nhiều món canh đơn giản khác
Theo cẩm nang du lịch được biết trước đây, cá Niêng là món ăn dân dã thường xuyên có mặt trong bữa cơm của đồng bào dân tộc thiểu số ở huyện Đăk Glei. Không ít lâu sau, hầu hết đồng bào ở khu vực Bắc Tây Nguyên đã bắt đầu biết đến loài cá này. Từ đó, thực đơn của món ăn được trải dài ra và xuất hiện nhiều nơi ở Tây Nguyên. Chúng mình hi vọng những chia sẻ ở trên về loài cá đặc sản Kon Tum sẽ giúp bạn có được những trải nghiệm tuyệt vời khi thưởng thức.